Pazar günü başlayan ve 17 saat süren yoğun kurtarma maratonundan anlaşmayla çıkıldı. Komşu Euro Bölgesi’nde kaldı ancak reçete biraz ağır. Osmanlı İmparatorluğu’nda 1881-1939 yılları arasında dış borçları denetleyen Düyun-u Umumiye’nin bir benzeri şimdi Atina’da kuruluyor. Bu fon, ülkenin değerlerini yani devlet bankalarını, özelleştirilecek kurumları içinde barındıracak. Yönetiminde Yunan yetkililer dışında Avrupa kurumlarının temsilcileri olacak fonun toplam büyüklüğü 50 milyar euro. 25 milyar euroluk kaynak ekonomiyi canlandırmak için ayrılırken diğer yandan da devlet bankalarında sermaye artırımı yapılarak daha sonra özelleştirme sağlanacak. Avrupa Birliği tarafı dün sona eren zirvede işi biraz da abartarak önemli yasaların çıkarılmasından önce Troyka’ya (Avrupa Birliği-Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu) danışma zorunluluğu getirdi.
İLK PARA 20 TEMMUZDA
Yunanistan’a aktarılacak ilk kaynak ve tarihi de belli oldu. Buna göre acil ihtiyaçları karşılamak için 20 Temmuz’da 7 milyar euro, ağustosun ortasında ise 5 milyar euro kaynak aktarılacak. Yunanistan’a emeklilikten vergiye kadar tüm reformları yasalaştırması için de yarına kadar süre verildi. Anlaşmanın sağlandığına ilişkin haberin ardından euro/ dolar paritesi 1.12 sınırına kadar yükselirken, 10 yıllık Yunan bono faizi yüzde 13.5’ten 11.9’a indi.
‘BU BİR DARBE’ LİSTE BAŞI
Anlaşma dünyada “#Thisisacoup” (Bu bir darbe) adıyla hashtag oldu. Trendtopic olan #Thisisacoup birçok ülkede de bir numara olarak yer aldı. Almanya’nın ağır bir şekilde eleştirildiği tweetlerde Yunan halkı savunuldu.
Yunanistanda bir bankanın duvarına üzerinde “Aranıyor ölü ya da diri” yazan afiş asıldı. İlgi çeken afişte Almanya Maliye Bakanı için “Neo Nazi suçlusu” ifadesine yer verildi.
KDV artırımı dahil vergi düzenlemeleri, çalışma piyasası ve emeklilik reformları gerçekleştirilecek.
Bütçe kesintilerini öngören mali kurala geçilecek ve istatistik kurumunun bağımsızlığı güçlendirilecek.
Kamu çalışanları azaltılacak, bankacılık sektörü yeniden yapılandırılacak, elektrik iletim hatları operatörleri özelleştirilecek. Birçok sektörde düzenlemeler yapılacak.
IMF Yunanistan’ı yakından denetlemeye devam edecek. IMF’yle anlaşma vadesi dolduğunda yenilenecek. Aksi halde Atina’nın AB destekli mali programı askıya alınacak.
Yunanistan, Troyka’nın olurunu almadan mali konularda tek başına hareket edemeyecek. Kamunun aktiflerinin transfer edilmesiyle Atina’da 50 milyar euroluk bir fon oluşturulacak.
Özelleştirmeler Troyka’nın denetiminde yapılacak. Elde edilecek gelirin yarısı bankalara sermaye takviyesinde, dörtte biri borç ödemesinde ve kalan kısmı yatırımlarda kullanılacak.
IMF’yle birlikte diğer Troyka kurumları Yunanistan’da yerinde denetim yapacak.
Yunanistan tüm bu şartları karşılaması halinde borçlarını kısmen bile sildiremeyecek.
SYRİZA-ANEL HÜKÜMETİ ÇATIRDIYOR
Başbakan Aleksis Çipras’ın, Brüksel’den getirdiği reform paketi, hükümet partisi SYRİZA ile küçük ortağı milliyetçi ANEL partisini karıştırdı. SYRİZA’nın aşırı sol kanadı, Çipras’ın uzlaştığı reform paketinin ‘Yunan halkını aşağıladığını’ açıkladı. Bu kanada ait olan yaklaşık 40 milletvekilinin, yarın parlamentoda yapılacak oylamada, yasa haline getirilecek maddeleri reddetmesi bekleniyor. Aynı kanadın üyelerinden ekonomiden sorumlu dışişleri bakan yardımcısı Nikos Hudis görevinden istifa ederken; enerji bakanı Panayottis Lafazanis de ‘reform paketini reddedeceğini’ açıkladı. ANEL lideri ve savunma bakanı olan Panos Kammenos ise reform paketinin, çok ağır olduğunu ve hükümette kalıp kalmama kararını bugün toplanacak parlamento gurubunda alacağını açıkladı. Reform paketindeki bazı maddeleri yasa haline getirecek olan yarınki oylamada, hükümete destek veren milletvekili sayısının yeterli olmayacağından; muhalefet partileri söz konusu yasalara “kabul oyu” vereceklerini açıkladılar. Yunan siyaset tarihinde ilk kez bir hükümet, muhalefetin oylarıyla desteklenmiş olacak.
YUNAN MUHALEFETİ OLUMLU BAKTI
Yunanistan’da muhalefet partileri liderleri, üçüncü kurtarma paketini olumlu karşıladı. Ana muhalefetteki Yeni Demokrasi Partisi’nin geçici genel başkanı Vangelis Meimarakis, varılan anlaşma ile felaketen dönüldüğünü belirterek, “Anlaşma ile Yunanistan nefes aldı” dedi. PASOK Başkanı Fofi Gennimata da Twitter hesabından Avrupalı sosyalistlerin aşırı muhafazakâr güçler karşısında bir zafer kazandığını belirterek, “Hükümet hızlı hareket etsin” yorumunu yaptı.
ÇİPRAS: BORÇLARI YAPILANDIRDIK
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, ülkesinin kreditörleriyle anlaşarak borçlarını yeniden yapılandırmayı başardığını söyledi. “Güç bir mücadele verdik, zor kararlarla karşı karşıyayız. Avrupa’daki muhafazakâr çevrelerin radikal planlarını bertaraf eden kararı alacak sorumluluğu gösterdik” diyen Çipras, finansal olarak kendilerini boğacak ve bankacılık sistemini çökertecek planı da bertaraf ettiklerini belirtti. Çipras ayrıca, “Borçları yeniden yapılandırmayı başardık. Orta vadeli finansman sağlamayı başardık” dedi.
DÜYUN-U UMUMİYE NEDİR?
Yabancı ülkelere borcunu ödeyemeyecek duruma gelen Osmanlı İmparatorluğu, 1881’de Düyunu Umumiye’nin kurulmasına izin verdi. Osmanlı Devleti tuz, damga resmi, içki, ipek ve balık avı vergilerinin, doğrudan bu uluslararası kuruluş aracılığıyla toplanmasını kabul etti. Bu kuruluş yedi üyeli bir meclis tarafından (İngiltere, Hollanda, Fransa, İtalya, Almanya, Osmanlı Devleti ve öteki alacaklıların birer temsilci) yönetildi. İdarenin merkezi İstanbul’daydı.
Sabah