1950-1960 yılları arasında başbakanlık yapmış, İstiklal Madalyası sahibi Türk siyasetçi ve hukukçu Adnan Menderes, 1960 yılında seçilerek başbakan oldu. Henüz bir yıl bile ülkeyi yönetemeden cunta tarafından “Sakı” ilan edilerek idam edildi.
Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti’de siyaset yapan Menderes, 27 Mayıs darbesi’nin ardından, 17 Eylül 1961 tarihinde asılarak idam edildi.
Resmi Gazete’nin 16 Eylül 1961 tarihli sayısında yer alan “T.C. Milli Birlik Komitesi Kararı”nda Başbakan Adnan Menderes’in, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın idam edilmelerine verilen kararın onaylandığı belirtiliyor.
“Yüksek Adalet Divanınca Verilen Ölüm Cezaları Hakkında Milli Birlik Komitesi Kararı” başlıklı karar metni dönemin Resmi Gazetesinde şu şekilde geçiyor:
“Milli Birlik Komitesi 15 Eylül 1961 Cuma günü saat 18.00’de Devlet ve Milli Birlik Komitesi Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel’in başkanlığında toplanarak Yüksek Adalet Divanı’nca verilen ölüm cezalarını havi dosyayı 12/6/1960 tarih ve 1 sayılı Anayasa’nın 6’ncı maddesi gereğince tetkik etmiştir. Yüksek Adalet Divanı’nca ve ittifakla ölüm cezasına çarptırılan sakıt Reisicumhur Celal Bayar, sakıt Başbakan Adnan Menderes, sakıt Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve sakıt Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın ölüm cezalarını tasdik etmiş ve ancak bunlardan Celâl Bayar’ın 65 yaşını bitirmiş olması dolayısıyla ölüm cezasını müebbet ağır hapse tahvil eylemiştir. Keza diğer ekseriyetle ölüm cezasına çarptırılan Refik Koraltan, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, Emin Kalafat, Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Er ataman ve Rüştü Erdelhün’ün cezalarını da müebbet ağır hapse çevirmiştir. 15/9/1961.”
Menderes, Polatkan ve Zorlu için verilen ve resmi gazetede de kullanılan “Sakı” vasfı, hükmü kalmamış, eski önemini yitirmiş, düşmüş anlamına geliyor. Ancak bu vasıf ve halkın seçtiği vekilleri görevinden alma işküzarlığı ve diktatörlüğü dönemin cuntasından geliyor.
Bir hatırlatma; Türkiye Büyük Millet Meclisi 1990 yılında çıkardığı yasayla, Menderes ve onunla beraber idam edilenlere itibarlarını iade etti.
